خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنى و فقیر) مساوى گردند.

من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۴۳، ح ۱ ۳-روزه آزمون اخلاص 

قال امیرالمومنین علیه السلام: فرض الله … الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق‏امام على علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲

۴-روزه یاد آور قیامت
قال الرضا علیه السلام: انما امروا بالصوم لکى یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا على فقر الاخر.
مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع، ص ۱۰

۵-روزه زکات بدن 
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: لکل شیئى زکاة و زکاة الابدان الصیام.

قال رسول الله صلى الله علیه و آله: الصوم جنة من النار.

روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»

الکافى، ج ۴ ص ۱۶۲ ۷-اهمیت روزه 

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: الصوم فى الحر جهاد.
روزه گرفتن در گرما، جهاد است.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷

روزه نفس از لذتهاى دنیوى سودمندترین روزه‏هاست.

غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴ ۹-روزه واقعى 

قال امیرالمومنین علیه السلام : الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنى و نوشیدنى پرهیز مى‏کند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹

۱۰-برترین روزه 
قال امیرالمومنین علیه السلام : صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.
روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰

۱۱-روزه چشم و گوش 
قال الصادق علیه السلام : اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
آنگاه که روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«یعنى از گناهان پرهیز کند.»
الکافى ج ۴ ص ۸۷، ح ۱

۱۲-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها : ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
روزه‏دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‏اش به چه کارش خواهد آمد.
بحار، ج ۹۳ ص ۲۹۵

۱۳-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام : لا صیام لمن عصى الامام و لا صیام لعبد ابق حتى یرجع و لا صیام لامراة ناشزة حتى تتوب و لاصیام لولد عاق حتى یبر.
روزه این افراد کامل نیست:

• کسى که امام (رهبر) را نافرمانى کند.
• بنده فرارى تا زمانى که برگردد.
• زنى که اطاعت‏شوهر نکرده تا اینکه توبه کند.
• فرزندى که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.

بحار الانوار ج ۹۳، ص ۲۹۵٫

۱۴-روزه بى ارزش 
قال امیرالمومنین علیه السلام : کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.

عن الصادق علیه السلام فى قول الله عزوجل «واستعینوا بالصبر و الصلوة‏» قال: الصبر الصوم.

امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه است.

وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۸، ح ۳ ۱۶-روزه و صدقه

قال الصادق علیه السلام : صدقه درهم افضل من صیام یوم.
یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۱۸، ح ۶

۱۷-پاداش روزه 
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: قال الله تعالى  : الصوم لى و انا اجزى به
روزه براى من است و من پاداش آن را مى‏دهم.
وسائل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۴، ح ۱۵ و ۱۶ ; ۲۷ و ۳۰

۱۸-جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا على الله ان یطعمه من طعام الجنة و یسقیه من شرابها.
کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۳۱

۱۹-خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامة
خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اینان در روز قیامت‏سیر مى‏شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۹، ح‏۲٫

۲۰-مژده به روزه‏داران 
قال الصادق علیه السلام : من صام لله عزوجل یوما فى شدة الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتى اذا افطر.
هر کس که در روز بسیار گرم براى خدا روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مى‏گمارد تا دست‏به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند.
الکافى، ج ۴ ص ۶۴ ح ۸; بحار الانوار ج ۹۳ ص ۲۴۷

۲۱-شادى روزه دار 
قال الصادق علیه السلام : للصائم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه
براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است:
۱ – هنگام افطار ۲ – هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۰ و ۲۹۴ ح‏۶ و ۲۶٫

۲۲-بهشت و باب روزه‏دارن 
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : ان للجنة بابا یدعى الریان لا یدخل منه الا الصائمون.
براى بهشت درى است‏بنام (ریان) که از آن فقط روزه داران وارد مى‏شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۵، ح‏۳۱٫
معانى الاخبار ص ۱۱۶

۲۳-دعاى روزه‏داران
قال الکاظم (علیه السلام) : دعوة الصائم تستجاب عند افطاره
دعاى شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مى‏شود.
بحار الانوار ج ۹۲ ص ۲۵۵ ح ۳۳٫

۲۴-بهار مومنان 
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) : الشتاء ربیع المومن یطول فیه لیله فیستعین به على قیامه و یقصر فیه نهاره فیستعین به على صیامه.
زمستان بهار مومن است از شبهاى طولانى‏اش براى شب زنده‏دارى واز روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى‏گیرد.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۳۰۲، ح ۳٫

۲۵-روزه مستحبى 
قال الصادق (علیه السلام) : من جاء بالحسنة فله عشر امثالها من ذلک صیام ثلاثة ایام من کل شهر.
هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۱۳، ح ۳۳

۲۶-روزه ماه رجب 
قال الکاظم (علیه السلام) : رجب نهر فى الجنه اشد بیاضا من اللبن و احلى من العسل فمن صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.
رجب نام نهرى است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‏تر هرکس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او مى‏نوشاند.
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۵۶ ح ۲
وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۵۰ ح ۳

۲۷-روزه ماه شعبان 

۲۹-افطارى دادن (۲) 
قال الکاظم (علیه السلام) : فطرک اخاک الصائم خیر من صیامک.
افطارى دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبى) بهتر است.
الکافى، ج ۴ ص ۶۸، ح ۲

۳۰-روزه خوارى 
قال الصادق (علیه السلام) : من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه
هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد – روح ایمان از او جدا مى‏شود
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹

۳۱-رمضان ماه خدا 
قال امیرالمومنین : شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى
رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۶۶، ح ۲۳٫

۳۲-رمضان ماه رحمت
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله)
… و هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار.
رمضان ماهى است که ابتدایش رحمت است و میانه‏اش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲

۳۳-فضیلت ماه رمضان 
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) : ان ابواب السماء تفتح فى اول لیلة من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر لیلة منه
درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴

۳۴-اهمیت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) : لو یعلم العبد ما فى رمضان لود ان یکون رمضان السنة
اگر بنده «خدا» مى‏دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶

۳۵-قرآن و ماه رمضان 
قال الرضا (علیه السلام) : من قرا فى شهر رمضان ایة من کتاب الله کان کمن ختم القران فى غیره من الشهور.
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۳۴۶

۳۶-شب سرنوشت‏ساز 
قال الصادق (علیه السلام)
راس السنة لیلة القدر یکتب فیها ما یکون من السنة الى السنة.
آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى‏شود.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸

۳۷-برترى شب قدر 
قیل لابى عبد الله (علیه السلام) : کیف تکون لیلة القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر.
چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲

۳۸-تقدیر اعمال 
قال الصادق (علیه السلام) : التقدیر فى لیلة تسعة عشر و الابرام فى لیلة احدى و عشرین و الامضاء فى لیلة ثلاث و عشرین.
برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‏سوم.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۹

۳۹-احیاء شب قدر 
عن فضیل بن یسار قال: کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیلة احدى و عشرین و لیلة ثلاث و عشرین اخذ فى الدعا حتى یزول اللیل فاذا زال اللیل صلى.
فضیل بن یسار گوید: امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیست‏سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى‏رسید نماز صبح را مى‏خواند.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۶۰، ح ۴

۴۰-زکات فطره 
قال الصادق (علیه السلام) : ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنى الفطرة کما ان الصلوة على النبى (صلى الله علیه و آله) من تمام الصلوة.
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است.
وسائل الشیعه، ج ۶ ص ۲۲۱، ح ۵

گردآورنده محمد حسین فلاح زاده